Author :
Abstract
Babürlüler; XVI. ve XVIII. yüzyıllarda Hint alt kıtasında günümüzde Hindistan, Pakistan, Bangladeş gibi ülkelerin birçok bölgesinde önemli Türk-İslam eserleri ortaya koymuş büyük bir Türk-İslam devletidir. Bu dönemde inşa edilen yapılar çeşitli kültürlerin de etkisi ile zengin birer sanat ve mimari üsluba sahiptir. Bu mimari ve sanat üslubunun oluşmasında; Babürlüler’in mensubu oldukları Orta Asya kültürü yanında hâkimiyet kurdukları Hindistan coğrafyasının yerli kültürü, komşu ülkeler ile siyasi, ticari ve kültürel ilişkiler kurulması en önemli etkenler olarak sıralanabilir. Özellikle o dönemde İran’da hüküm süren Safevi Devleti, Anadolu ve Balkanlar’a hâkim olan Osmanlı Devleti ve çeşitli Avrupa Devletleri ile etkileşimler söz konusudur. Babürlü dönemi yapıları incelendiğinde bu kültürlerle kurulan ilişkiler, mimari ve sanatta köklü bir değişim ve gelişim yaşanmasını sağlamıştır. Nitekim Babürlüler bu etkileşimler sonucunda tüm bu birikimi en iyi şekilde kullanarak kendi sanatsal üsluplarını oluşturmuşlar ve dünya mirasına önemli derecede katkıda bulunmayı başarmışlardır. Bu çalışmada Babürlü dönemi mimarisinde görülen kültürel etkileşimler üzerinde durularak; Timurlu, Safevi, Hint, Osmanlı ve Avrupa kültürlerinin Babürlü mimarisi üzerindeki etki ve yansımaları hakkında bilgiler verilmeye çalışılacaktır.
Keywords
Abstract
The Mughals; in the 16th and 18th centuries in the Indian subcontinent, today India, Pakistan, Bangladesh, in many regions of the countries such as a major Turkish-Islamic state that has revealed important Turkish-Islamic artifacts. The structures built during this period have a rich art and architectural style with the influence of various cultures. In creating this style of architecture and art; In addition to the Central Asian culture, where Baburians belong, and the establishment of political, commercial, and cultural relations with neighboring countries can be listed as the most important factors. In particular, there are interactions with the Safavid State that ruled in Iran at that time, the Ottoman State that dominated Anatolia and the Balkans, and the various European States. When the structures of the Mughal period were examined, the relations established with these cultures have led to a radical change and development in architecture and art. As a matter of fact, as a result of these interactions, the Mughals created their artistic style by using all this accumulation in the best way and succeeded in making a significant contribution to world heritage. In this study, by emphasizing the cultural interactions seen in the architecture of the Mughal period; Timurid, Safavid, Indian, Ottoman, and European cultures will try to provide information about the impact and reflections on the Mughal architecture.
Keywords
- Aligarh, D. S. (2014). Mughal architecture: Organization, insprations and design. İçinde Indian history congress (ss. 1-24). Jawaharlal Nehru Universty.
- Anjum, F. (2022). Babürlüler: Avrupalı seyyahların gözüyle Babürler diyarı. Derin Tarih Dergisi, Ketebe Yayınları.
- Archaeological Survey of India. (2009). In S. MITRA (Ed.), World heritage series Taj Mahal. Archaeological Survey of India.
- Arseven, C. E. (1956). Türk sanatı tarihi (Menşeinden bugüne kadar mimari, heykel, resim, süsleme ve tezyini sanatlar). Milli Eğitim Basımevi.
- Asher, B. C. (1992). Architecture of Mughal India. Cambridge University Press.
- Babür. (2000). Babürname (Çev.: R. Arat). Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Başkan, S. (2014). Timurlu mimarlığında çini süsleme hakkında bir değerlendirme. Turkish Studies, 9 (10), 77-95.
- Brown, P. (1975). Indian architecture (Islamic period). Bombay.
- Cantay, G. (2005). Emir Timur Devleti'nde mimari. İçinde Ölümünün 600. Yılında Emir Timur ve Mirası Uluslararası Sempozyumu (ss. 233-250).
- Dickerson, M. (2019). A'dan z'ye sanat tarihi. (Çev.: O. Düz) Say Yayınları.
- Edmund W. Smith, M. (1994). Akbar's tomb, Sıkandarah. Published By The Director General Archaeological Survey of India .
- Godard, A. (1965). The Art of Iran. Praeger.
- Golombek, L. (1992). “Discourses of an imaginary arts council in fifteenth-century Iran”, Timurid art and culture: Iran and Central Asia in the fifteenth century. The Netherlands: Brill.
- Golombek, L., ve Koch, E. (2017). The Mughals, Uzbeks and the Timurid legacy. A Companion to Islamic Art and Architecture, (2), 811-845.
- Golombek, L., ve Wilber, D. (1988). The Timurid architecture of Iran and Turan. 2 vols., Princeton Monographs in Art and Archaeology XLVI (Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1989). Vol. I, pp. 537, 45 text figures; Vol. II, 16 color plates, 481 black and white plates, 8 maps, 161 figures.(1), 169-172.
- Grube, E. J. (1967). “Timurid art” (Cilt 14). London: 101.
- Islam, A. (2013). The Taj: An Archıtectural marvel or an epitome of love? Australian Journal of Basıc and Applied Sciences, 7 (9), 367-374.
- Keyani, M. Y. (2018). İslam dönemi İran mimarisi. İraniyat Yayınları.
- Koch, E. (1982). The Baluster column: A European motif in Mughal architecture and ıts meaning. Journal Article (Journal of the Warburg and Courtauld Institutes)(45), 251-262.
- Koch, E. (1991). Mughal architecture. Munich.
- Kök, E. (2006). Timurlu çağı sanatı ve osmanlı mimarisi ile bir karşılaştırma denemesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Michell, G. (2007). The Majesty of Mughal decoration The Art And Architecture of Islamic India. Thames&Hudson.
- Minault, G. (1982). The Khilafat Movement. New York.
- Misbah, G. (2003). Floral decoration in Mughal buildings, Lahore [Yayımlanmamış doktora tezi]. İslamabad Pakistan Quaid-i Azam Universitesi.
- Necipoğlu, G. (1990). From international Timurid to Ottoman: A Change of taste in sixteenth-century ceramic tiles. Muqarnas (7), 136-170.
- Özcan, A. (1998). Hindistan. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 18, ss. 92- 94). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Özler, F. (2018). Sanatın simgeleştiği çağdaş iki büyük örnek: Osmanlılar ve Babürlüler. İçinde A. Aköz, Ş. Panahov, D. Yörük, H. Muşmal (Ed.), Doğu ve Batı Türklüğünün ortak tarihi devirleri ve münasebetleri (edebiyat-kültür-sanat) tam metin kitabı (ss. 305-332).
- Rice, D. T. (1984). Islamic art. Thames and Hudson.
- Smith, E. (1996). Moghul colour decoration of Agra: Described and illustrated. part I. [Allahabad: Gov. Print. Off.; 1901]. Limited to 85 numbered copies, this being NO. 16. Bookseller Inventory.
- Turani, A. (1980). Abbasiler sonrası Türk İslam sanatları Samanoğulları, Gazneliler, Memluk Timurlu Babürlü Türk sanatları. İçinde Sanat tarihi ansiklopedisi (Cilt 1, ss.76-78). İstanbul: BATEŞ.
- Yetkin, S. K. (1965). İslam mimarisi. Ankara Üniversitesi Yayınevi.
- URL-1:https://m.facebook.com/trtavaz/photos/semerkanttaki-timur- imparatorlu%C4%9Funun-kurucusu-timurun-t%C3%BCrbesi-ve-k%C3%BClliyesigur-i/3112833222118191 (Erişim Tarihi: 12. 01.2022).
- URL-2: https://en.wikipedia.org/wiki/Shah_Jahan_Mosque,_Thatta#/media/File:Shah_Jahan_ Mosque10.jpg (Erişim Tarihi: 03.12.2021).
- URL-3: https://www.flickr.com/photos/ondercakoglu/4833514413/in/photostream/ Erişim Tarihi: (18.12.2021).
- URL-4: https://dribbble.com/shots/6450934-Mughal-Architecture-Chhatri Erişim Tarihi: (05.12.2021).
