Author :
Abstract
Bu çalışmanın amacı işletmeler için büyük bir öneme sahip olan liderlerin liderlik tarzlarının, lideri takip eden çalışanların motivasyonunu üzerine etkisini araştırmaktır. Liderlik; belirli şartlar altında, bir kişinin veya grubun amacını gerçekleştirmek üzere, bir kimsenin kendisini takip eden insanların faaliyetlerini etkilemesi veya yönlendirmesi sürecidir. Takipçilerini nasıl motive edeceğini bilmek lider için oldukça önemlidir. Bu bağlamda takipçilerin arzularını ve amaçlarını anlamak, beklentilerini karşılayabilmek grubu ortak paydada buluşturmanın en önemli yoludur. Ortak noktalar ne kadar fazla olursa kazan-kazan durumu da aynı oranda etkili olacaktır. Bu sebeple, çalışmamızın konusu farklı liderlik davranışlarının çalışan motivasyonu üzerine etkisi olarak belirlenmiştir. Bu çalışma sonuçları literatür çalışmalarının incelenmesi sonucunda değerlendirildiğinde, liderlik tarzı dönüşümcü veya demokratik özellik gösterdiğinde çalışan motivasyonuna pozitif yönde etkilerinin olduğunu; otokratik, etkileşimci ve karizmatik özellikler gösterdiğinde ise yine liderlik ile motivasyon arasında anlamlı bir etki gösterdiği değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, insanları ortak paydada buluşturmak için motivasyonlarını üst düzeyde tutmak şarttır. Bu bağlamda çalışanlarıyla iletişim kuran, onların fikirlerini dinleyerek ortaya çıkan farklı fikirleri önemseyen, uzlaşmacı, çalışanlarının güvenini kazanan ve onlar tarafından takdir edilen, adil bir liderlik tarzının benimsenmesi gerekir. Liderler çalışanlarının ihtiyaçlarını iyi anlamalı ve ihtiyaçlara göre belirlediği motivasyon faktörleri ile süreci yönetmelidir.
Keywords
Abstract
The purpose of this study is to look into how different leadership philosophies, which are crucial for businesses, affect how motivated followers are. Leadership is the practice of directing or influencing the actions of those who follow one person or group in order to fulfill that person or organization's objectives under specific circumstances. It is crucial for a leader to understand how to inspire his supporters. The most effective technique to unite the group on a common basis in this situation is to comprehend the aspirations and aims of the followers and to fulfill those aspirations. The likelihood of a win-win situation increases with the number of shared interests. Because of this, the impact of various leadership behaviors on employee motivation has been chosen as the focus of our study. When the findings of this study were evaluated in light of the literature reviews, it was discovered that transformational or democratic leadership styles have a positive impact on employee motivation; autocratic, interactionist, and charismatic leadership styles were found to have a significant impact on motivation. In order to unite people around a shared interest, it is crucial to maintain their motivation at a high level. In this situation, it is essential to develop a fair leadership approach that engages with employees, listens to their opinions, shows concern for the various viewpoints that may arise, is accommodative, earns the respect of their team, and is valued by them. Leaders should have a solid grasp of their team members' needs and manage the process using motivational variables that are dictated by those needs.
Keywords
- Akbolat, M., Işık, O. ve Yılmaz, A. (2013). “Dönüşümcü Liderlik Davranışının Motiva syon ve Duygusal Bağlılığa Etkisi”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 6(11), 35-50.
- Murat, Akçakaya, 21. Yüzyılda Yeni Liderlik Anlayışı , Adalet Yayınevi, Ankara 2010, s. 319. 325. 329.
- Şeref, Arslanoğlu, Lise Müdürlerinde Liderlik, Liderlik Düzeylerinin Öğretmenlerin Mo- tivasyonuna Etkisi (Konya İli Örneği), KTO Karatay Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Konya 2016.
- C., Ayhan, Kamu Kurumlarında Liderlik Tarzlarının Lider Etkinliği Üzerine Etkisi ve Bir Uygulama, Gebze Üniversitesi Yüksek Teknolojileri Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Gebze 2010.
- İsmet, Barutçugil, Yöneticinin Yönetimi, Kariyer Developer Yayınları, İstanbul 2006, s. 69.
- Beceren, E. ve Çetin, N. G. (2007). “Lider Kişilik Gandhi”, Süleyman Demirel Üniversi- tesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 3(5), 110-132.
- Dursun, Bingöl, Personel Yönetimi, Beta Basım Yayım A.Ş, İstanbul 1996, s. 266.
- Süleyman, Büyükyavuz, Liderlik Stillerinin Çalışan Motivasyonuna Etkisi (Konya Sağlık Kuruluşları Çalışanları Örneği), Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2015.
- Abdullah, Çalışkan, Bilgiye Dayalı Organizasyonlarda İlke Merkezli Liderlik Dönüşü- münün Entelektüel Sermayeyi Geliştirme Yönelimi ve Arçelik A.Ş.’ne İlişkin Str tejik Uygulama Yönergesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Isparta 1999.
- Vehbi, Çelik, Eğitimsel Liderlik, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara 2013, s. 34.
- Coşkun, Çoroğlu, İş Dünyasında Geleceğin Yönetimi, Alfa Yayınları, İstanbul 2003, s. 27.
- Hakan, Dilek, Liderlik Tarzlarının ve Adalet Algısının; Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerine Etkilerine Yönelik Bir Araştırma, Gebze Yüksek Teknolojileri Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze 2005.
- Selen, Doğan, Vizyona Dayalı Liderlik, Kare Yayınları, İstanbul 2007, s. 34.
- Erol, Eren, Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, Beta Yayınları, İstanbul 2012, s.
- Katrina, Franklin, Examining the impact of leadership styles on the motivation of U.S. teachers, Walden Universitesi Doktora Tezi, ABD 2016.
- A., Gezici, Yöneticilerin Liderlik Stillerinin Çalışanların İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: Özel Eğitim Kurumlarında Öğretimsel Liderlik ve Bir Uygulama, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Kütahya 2007.
- Goleman, Daniel, vd., Yeni Liderler, Çev. Filiz Nayır ve Osman Deniztekin, Varlık Ya- yınları, 1. bs., İstanbul 2002.
- Murat, Görmüş, Gençlik Liderlerinde Öz Liderlik Davranışlarının İş Doyum Düzeyine Etkisi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Karaman 2020.
- Patrick Sean, Gray, Factors that ımpact administrator-teacher relationships, University of Southern Mississippi Doctoral Dissertation, USA 2013.
- Salih, Güney, Liderlik, Nobel Akademik Yayın Dağıtım, Ankara 2012, s. 313-316.
- Sertaç, Kahya, Eğitim Yöneticilerinin Dönüşümcü Liderlik Davranışlarının Öğretmen Motivasyonuna Etkisi, Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Antalya 2020.
- Keser, S. ve Kocabaş, İ. (2014). “İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Otantik Liderlik ve Psikolojik Sermaye Özelliklerinin Karşılaştırılması”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 20(l), l-22.
- Y., Kılıç, Okul Yöneticilerinin Kişisel İnisiyatif Alma ve Sergiledikleri Liderlik Davranış- larının Öğretmen Motivasyonuna Etkisi , Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, Konya 2019.
- Kirkpatrick, S. A., Locke, E. A. (1991). “Leadership: Do Traits Matter?” Academy of Management Executive, 5(2), 48-60.
- Tamer, Koçel, İşletme Yöneticiliği, Beta Yayımcılık, İstanbul 2013 s. 189.
- Şeyma, Kolenoğlu, Yöneticilerin Liderlik Özelliklerinin Çalışanların İşe Sarılma ve Mo- tivasyonu Üzerindeki Etkisi: Trabzon Vodafone Mağazaları Örneği, Avrasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Trabzon 2017.
- Küçükali, R. (2010). “Eğitim Yönetiminde Liderlik”, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fa- kültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(45), 133-140.
- Nartgün, Ş., Nartgün, Z., Arıcı, D. (2016). “Okul Yöneticilerinin Kullandıkları Örgütsel Güç Kaynakları ile Otantik Liderlik Düzeylerine İlişkin Görüşleri”, Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 1-26.
- Levent, Önen ve Burak Tüzün, Motivasyon, Epsilon Yayınları, İstanbul 2005.
- Yüksel, Özden, Eğitimde Dönüşüm: Eğitimde Yeni Değerler, PegemA Yayınları, Ankara 2008, s. 22.
- Murat, Pazarbaş, Liderlik ve Otorite: Lise Öğrencilerinin Liderlik ve Otorite Algısı Üze- rine Bir Araştırma, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Konya 2012.
- Aletta Marie, Price, The Relationship Between The Teacher's Perception of the Princi- pal's Leadership Style and Personal Motivation, University of Southern Mississippi Doctoral dissertation, USA 2008.
- Raven, B. H. (2008). “The Bases of Power and the Power/Interaction Model of Inte personal Influence”, Analyses of Social Issues and Public Policy , 8(1), 1-22.
- Şti., Bursa 2005.
- Sağlam, A. Ç. ve Emirbey, A. R. (2017). “Okul Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışları İle Öğretmen Motivasyonu Arasındaki İlişki”, Türk&İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(12), 92-104.
- Şentürk, C. ve Sağnak, M. (2010). “İlköğretim Okulu Müdürlerinin Liderlik Davranı ları ile Okul İklimi Arasındaki İlişki”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(1), 29
- M. Şerif, Şimşek, vd., Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, Gazi Kitabevi, 7. bs., Ankara 2011.
- Yelda, Tezcan, Liderliğin Çalışan Motivasyonu Üzerine Etkisi , Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İzmir 2006.
- Ayça, Tiryaki, İşletmelerde Modern Liderlik Yaklaşımları ve Çalışan Motivasyonu Üze- rine Bir Uygulama, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2008.
- Funda, Turhan, Liderliğe Alternatif Bir Yaklaşım Olarak Liderlik Etme Motivasyonu ve Farklı Sosyal Gruplardaki Rolü, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Bursa 2014.
- Ürü Sanı, F. O., Çalışkan, S. C., Atan, Ö. ve Yozgat, U., (2013). “Öğretim Üyelerinin Hizmetkâr Liderlik Davranışları ve Ardılları Üzerine Bir Araştırma”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 13(l), 63-82.
- Isabel, Werner, Liderlik ve Yönetim, Çev. Vedat Üner, Rota Yayınları, İstanbul 1993, s.
- Zeyyat, Sabuncuğlu, İşletme Etiği, Beta Basım, İstanbul 2011, s. 129.
- E., Yıldız, Okul Yöneticilerinin Dönüşümcü Liderlik Davranışlarının Öğretmenlerin Bireysel Yenilikçilik Algılarına Etkisi, Abant İzzel Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Bolu 2019.
- Celalettin, Serinkan, Liderlik ve Motivasyonda Güncel Konular, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 2008, s. 58.
- Kolamaz, C., Şama, E., (2011). “Destekleyici Ve Geliştirici Liderlik Özellikleri İle Ö gütsel Bağlılık Arasındaki İlişki”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 313-342.
- Polat, M., Meydan, C.H., (2010). “Örgütsel Özdeşleşmenin Sinizm ve İşten Ayrılma Niyeti ile İlişkisi Üzerine Bir Araştırma”, Savunma Bilimleri Dergisi, 9(1), 145
