Ortaokul Öğrencilerinin Suriyeli Göçmen Öğrencilerin Eğitim Ortamlarındaki Uyumlarına Yönelik Görüşleri
Author :
Abstract
Günümüzde dünyada birçok devletin, özellikle de Türkiye’nin en önemli sorunlarından biri Suriyeli göçmenlerin topluma kazandırılması ve vatandaşlık bilinciyle topluma uyum sürecinin sağlıklı bir şekilde tamamlamasıdır. Bu sürecin en önemli aşamasını şüphesiz eğitim kurumları ve bu kurumlarda öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Türk öğrencilerin birlikte eğitim gördükleri Suriyeli göçmen çocuklar hakkında belirttikleri görüşler eğitim ile ilgili olarak sürecin çocuklar üzerindeki olumlu ve olumsuz etkilerini ortaya koymak açısından çok önemlidir. Bu doğrultuda çalışmanın amacı; ortaokul öğrencilerinin Suriyeli göçmen öğrencilerin eğitim ortamlarındaki uyumlarına yönelik görüşlerinin incelenmesidir. Araştırma nitel araştırma yönteminin fenomenoloji (olgu bilim) deseniyle oluşturulmuştur. Bu doğrultuda Ankara ili Altındağ ilçesinde öğrenim gören, sınıflarında Suriyeli göçmen öğrencilerin yoğun olduğu, 4 farklı okuldan 5., 6., 7. ve 8. sınıflardaki farklı şubelerden toplam 30 öğrenci amaçlı örneklem yöntemiyle araştırmaya dahil edilmiştir. Çalışmaya katılan öğrencilerden bağımsız kelime ve cümle ilişkilendirme testi ve çizme-yazma tekniğinin yazma boyutunda değerlendirilen kompozisyon ile toplanan veriler içerik analiziyle çözümlenmiş ve tablolar haline getirilmiştir. Araştırmada ulaşılan sonuçlara göre ortaokul öğrencilerinin Suriyeli göçmen akranlarına yönelik görüşlerinin genellikle olumlu olduğu, Suriyeli akranlarının sorunlarına çoğunlukla empati kurarak yaklaştıkları ve çözüm önerisinde bulundukları belirlenmiştir. Araştırmanın sonuçlarından hareket ederek göçmenlerin yaşadıkları sıkıntılar, ortak değerler, Suriye’deki savaşın olumsuz etkilerine yönelik eğitimin tüm paydaşlarını kapsayacak şekilde planlamaların yapılabileceği ve farklı yaş grupları, ölçme araçları ve araştırma teknikleri ile benzer çalışmaların yapılabileceği önerilmiştir.
Keywords
Abstract
At the present, the integration of Syrian immigrants into society and the effective completion of their social integration process with citizenship awareness are among of the most significant issues of many states in the world, especially in Turkey, is. There is no doubt that the most essential phase of this procedure is the educational institutions and the students studying at these institutions. The opinions mentioned by Turkish students about the Syrian immigrant children they are studying with are quite crucial with regard to revealing the positive and negative influences of the process on children about education. Within this respect, the purpose of the study is to analyze the views of secondary school students on the adaptation of Syrian immigrant students in their educational environment. The research is based on the Phenomenology pattern of qualitative research method. For this aim, 4 different schools in Altındağ District of Ankara are determined where the classes are dense with Syrian immigrant students at 5., 6., 7., and 8. grades. A total of 30 students from different branches were chosen by means of targeted sampling method. The data collected by independent word and sentence association test and composition evaluated in the writing dimension of drawing-writing technique from the students participating in the study were analyzed by content analysis and turned into tables. According to results of the study, it was found out that the opinions of secondary school students about their Syrian immigrant peers were generally positive and they approached Syrian peers’ problems mostly with empathy and offered solutions. Based on the results of the research, it has been suggested that plans can be made to cover all the stakeholders of education regarding the problems experienced by immigrants, common values, and the negative effects of the war in Syria, and similar studies can be carried out with different age groups, measurement tools and research techniques.
Keywords
- Akdovan, M. (2020). Ortaokul öğrencilerinin mülteci konusu ile ilgili farkındalık düzeyleri ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Ankara Büyükşehir Belediyesi (ABB), (2020). Ankara ekonomik yapı. https://www.ankara.bel.tr/files/2713/5056/3051/6-ekonomi.pdf
- Apak, H. (2014). Suriyeli göçmenlerin kente uyumları: Mardin örneği. Mukaddime, 5(2), 53-70.
- Atasoy, B. (2004). Fen öğrenimi ve öğretimi. Asil.
- Akçiçek, A. (2015). Türkiye’deki suriyelilerin toplumsal ve ekonomik uyumu. Liberal Dü- şünce Dergisi, 20(80), 51-64.
- Birleşmiş Milletler Yüksek Komiserliği (BMMYK) (2015). Türkiye’deki Suriyeli mülteciler: sık sorulan sorular. https://www.unhcr.org/tr/wpcontent/uploads/sites/14/2017/02/s%C4%B1k_s orulan_sorular.pdf sayfasından erişilmiştir.
- Birleşmiş Milletler Yüksek Komiserliği (BMMYK) (2017). Global Trends, Forced Displace- ment in 2016. https://www.unhcr.org/statistics/unhcrstats/5943e8a34 sayfasından erişilmiştir.
- Börü, N., ve Boyacı, A. (2016). Göçmen öğrencilerin eğitim-öğretim ortamlarında karşılaş- tıkları sorunlar: Eskişehir ili örneği. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(14), 123-158. https://www.researchgate.net/publication/309293916 sayfasından erişilmiştir.
- Coşkun, İ., ve Emin, M. N. (2016). Türkiye’deki Suriyelilerin eğitiminde yol haritası fırsatlar ve zorluklar raporu. Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı. Ankara: SETA. http://file.setav.org/Files/Pdf/20160906135243_turkiyedeki-suriyelilerinegitiminde-yol-haritasi-pdf.pdf sayfasından erişilmiştir.
- Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research desing: Choosing among five traditi- ons. California: SAGE.
- Çetin, İ. (2016). Suriyeli mültecilerin işgücüne katılımları ve entegrasyon: Adana Mersin örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (4).
- Çelik, Z., Yurdakul, S., Bozgeyikli, H. ve Gümüş, S. (2017). Eğitime bakış 2017: İzleme ve değerlendirme raporu. Ankara: Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi. https://www.ebs.org.tr/ebs_files/files/yayinlarimiz/EGITIME_BAKIS_IZLEME_VE_ DEGERLENDIRME_RAPORU_2017.pdf sayfasından erişilmiştir.
- Daskolia, M., Flogaitis, E., & Papageorgiou, E. (2006). Kindergarten teachers' conceptual framework on the ozone layer depletion. Exploring the associative meanings of a global environmental issue. Journal of Science Education and Technology, 15(2), 168-178.
- Çopur, D. A. (2019). Mülteci öğrencilerin uyum sürecinde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi). Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Eğitim Reformu Girişimi (ERG) (2014). Eğitim izleme raporu 2013. http://www.egitimreformugirisimi.org/wpcontent/uploads/2017/03/ERG_EİR_2 013.pdf sayfasından erişilmiştir.
- Eker, K. (2008). Türkiye’de yasa dışı göç sorunu (Yayımlanmamış Doktora tezi). Dokuz Ey- lül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü.
- Erdem, C. (2017). Sınıfında mülteci öğrenci bulunan sınıf öğretmenlerinin yaşadıkları öğ- retimsel sorunlar ve çözüme dair önerileri. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 26-42.
- Erdoğan, M. M. (2014). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal kabul ve uyum araştırması. Ha- cettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi Raporu. 1-86. https://data2.unhcr.org/en/documents/download/46184 sayfasından erişilmiştir.
- Özdenur Evis, Z. (2019). Suriyeli mülteci öğrencilerin olumsuz yaşantılarının resimlerine yansıması (5.sınıf örneği) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Gencer, T. E. (2017). Göç ve eğitim ilişkisi üzerine bir değerlendirme: Suriyeli çocukların eğitim gereksinimi ve okullaşma süreçlerinde karşılaştıkları güçlükler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(54), 838-851. https://www.researchgate.net/directory/publications sayfasından erişilmiştir.
- Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM) (2016). Türkiye göç raporu. https://www.goc.gov.tr/yillik-goc-raporlari sayfasından erişilmiştir.
- Gülcegül, S. (2020). Sınıfında mülteci öğrenci olan sınıf öğretmenlerinin yaşadığı problemle- rin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Güllüce, E. S. (2019). Okul öncesi eğitime devam eden bölge çocukları ve Suriyeli mülteci çocukların sosyal becerilerinin ve problem davranışlarının psikometrik özelliklerine göre incelenmesi (Şanlıurfa ili örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Güzel, S. (2013). Göçmen çocuklar ve Denizli’de yaşam koşulları. Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi. 1, 1-36. http://www.sdergi.hacettepe.edu.tr sayfasından erişilmiştir.
- Heywood, A. (2013). Siyasi ideolojiler (A. K. Bayram, Çev.). Adres.
- Human Rights Watch (HRW) (2015). Geleceğimi hayal etmeye çalıştığımda hiçbir şey göre- miyorum-Türkiye’deki Suriyeli mülteci çocukların eğitime erişiminin önündeki engeller- kayıp nesil olmalarını önlemek. https://www.hrw.org/sites/default/files/report_pdf/turkey1115tu_web.pdf say
- Irmak, C. (2019). Ortaokul öğrencilerinin mülteci kavramına ilişkin algılarının incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Karataş, F. (2019). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin mülteci akranlarının sorunlarına yönelik algıları: Burdur örneği [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Kirişçi, K. (2014). Misafirliğin ötesine geçerken Türkiye’nin Suriyeli mülteciler sınavı. Anka- ra: Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu. https://www.brookings.edu/wpcontent/uploads/2016/06/syrian-refugees-and-turkeys-challenges-kirisciturkish.pdf sayfasından erişilmiştir.
- Kostova, Z., & Radoynovska, B. (2008). Word association test for studying conceptual structures of teachers and students. Bulgarian Journal of Science and Education Policy, 2 (2), 209-231.
- Kostova, Z., & Radoynovska, B. (2010). Motivating students’ learning using word associa- tion test and concept maps. Bulgarian Journal of Science and Education Policy, 4 (1),
- Koyuncu, A. (2014). Kentin yeni misafirleri Suriyeliler. Çizgi.
- Levent, F., ve Çayak, S. (2017). Türkiye’deki Suriyeli öğrencilerin eğitimine yönelik okul yöneticilerinin görüşleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(27), 21-46. https://www.researchgate.net/publication/321716142 sayfasından erişilmiştir.
- Neuman, L. W. (2014). Social research methods: Qualitative and quantitative approaches (Seventh Ed.). Essex: Pearson Education Limited.
- Özbay, F. (2015). Dünden bugüne aile, kent ve nüfus. İletişim.
- Özdemir, E. B. (2018). Geçici koruma altındaki Suriyeli öğrencilerle birlikte eğitim alan Türk öğrencilerin görüşlerinin değerlendirilmesi. Tarih Okulu Dergisi (TOD), 11 (XXXIV), 1199-1219. http://dx.doi.org/10.14225/Joh1275
- Özcan, F. (2019). Mülteci çocukların eğitiminde sivil toplum kuruluşlarının eğitim politikala- rının incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi). Kastamonu Üniversitesi
- Özkan, I. (2013). Göç, iltica ve sığınma hukuku. Seçkin Yayıncılık.
- Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3rd edition.). Thousans Oaks, CA:Sage.
- PIKTES (2020). Suriyeli çocukların Türk eğitim sistemine entegrasyonunun desteklenmesi projesi. https://pıktes.gov.tr/Home/ProjeninCiktisi sayfasından erişilmiştir.
- Seydi, A. R. (2013). Türkiye’deki Suriyeli akademisyen ve eğitimcilerin görüşlerine göre Suriye’deki çatışmaların Suriyelilerin eğitim sürecine yansımaları. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 217-241. http://dergipark.org.tr/tr/pub/sufesosbil/issue/11407/136200 sayfasından erişilmiştir.
- Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) (2017). 2018 tarihinde Engelleri aşmak: Türkiye’de Suriyeli çocukları okullaştırmak. https://setav.org/assets/uploads/2017/11/Engelleri-Aşmak-Türkiye’de-SuriyeliÇocukları-Okullaştırmak.pdf sayfasından erişilmiştir.
- Taneri, A., ve Tangülü, Z. (2017). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin sığınmacılara bakış açıları- nın incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(25), 187-214. http://www.dergipark.org.tr/en/pub/ adyusbd/issue/37216/429561 sayfasından erişilmiştir.
- Tanrıöğen, A. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Anı Yayıncılık.
- Tekin, U., ve Yükseker, D. (2017). Göç ve eğitim: Türkiye’de ve Almanya’da aile dili okul di- linden farklı olan çocukların okullaşması çalıştay sonuç raporu. Anadolu Kültür.https://tr.boell.org/sites/default/files/goc_ve_egitim_calistayi_sonuc_raporu28.07.2017.pdf sayfasından erişilmiştir.
- Tezcan, M. (1993). Eğitim sosyolojisinde çağdaş kuramlar ve Türkiye. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, 170, Ankara. http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/083.pdf sayfasından erişilmiştir.
- Tıkman, F. (2017). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının Suriye’den gelen insanlara yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi (Kilis 7 Aralık Üniversitesi örneği) (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Topkaya, Y. ve Akdağ, H. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının Suriyeli sığınmacılar hakkındaki görüşleri. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 767-786. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jiss/issue/25889/272782 say
- Tunç, A. Ş. (2015). Mülteci davranışı ve toplumsal etkileri: Türkiye’deki Suriyelilere ilişkin bir değerlendirme, TESAM Akademi Dergisi, 2(2), 29-63. http://static.dergipark.org.tr:8080/articledownload/imported/5000131337/500 0120305.pdf sayfasından erişilmiştir.
- Türk, F., Kaçmaz, T., Türnüklü, A., ve Tercan, M. (2018). Okul psikolojik danışmanlarının penceresinden Türk ve Suriyeli ilkokul öğrencilerinin gruplar arası empati deneyimlerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 17(2).
- Victor, C., Scambler, S., Bond, J., ve Bowling, A. (2000). Being alone in later life: Loneliness, social isolation and living alone. Reviews in Clinical Gerontology, 10(4), 407–417. https://doi.org/10.1017/S0959259800104101
- Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Ya- yıncılık.
- Yılmaz, A. P. (2019). Sosyal bilgiler dersinde kültüre duyarlı eğitim uygulamaları: mülteci öğrencilerle etkileşim [Yayımlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Yılmaz, M. (2020). Suriyeli mülteci öğrencilerin okul ortamına uyumu [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. İstanbul Medeniyet Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
