Author :
Abstract
Türk Dil Kurumu tarafından yayımlanmış olan Derleme Sözlüğü, halk ağzından derlenen sözcüklerin bir araya getirilmesi ile oluşmuş bir ağız sözlüğüdür. Bu sözlük, içerdiği zengin dil malzemesi ile Türkiye Türkçesi ağızları söz varlığı alanındaki en önemli çalışmadır. Ancak canlı bir varlık olan dilin sürekli değişim içinde olması, Derleme Sözlüğü’nün belli aralıklarla güncellenmesi gerektiğini göstermektedir. Araştırmacılar, bu canlı varlığın dilimize olan yansımalarını kayıt altına alabilmek için Derleme Sözlüğü’ne katkı çalışmaları yapmaktadır. Gelişen teknolojik imkânlar sayesinde ağız çalışmalarının eskiye oranla daha sağlıklı ve kolay bir şekilde yapılabilmesi sözlüğe katkı çalışmalarının sayısını arttırmaktadır. Bunun sonucunda yapılan her yeni çalışmada Derleme Sözlüğü’nde yer almayan ya da farklı anlamda kullanılan sözcükler tespit edilebilmektedir. Bu hususta Derleme Sözlüğü’nde yer almayan ve farklı anlamlara sahip olan sözcüklerin sözlüğe eklenmesi gerekmektedir. Bu amaçla son on yılı kapsayan (2012-2022) Derleme Sözlüğü’ne Katkılar başlıklı makaleler incelenmiş, Derleme Sözlüğü’nde bulunmayan ve farklı anlamlara sahip olan sıfatlar ve zarflar ele alınmıştır. Bununla birlikte dilimizin kullanım noktasındaki zenginliği olarak değerlendirilebilecek olan sıfat ve zarfların farklı kullanım şekilleri ve kullanım sıklıkları ortaya çıkarılmış olacaktır.
Keywords
Abstract
“Derleme Sözlüğü”, published by the Turkish Language Society, is a dialect dictionary formed by a compilation of words from folk dialects. This dictionary is the most significant work in the field of vocabulary of Turkey Turkish dialects with the rich linguistic material it contains. However, the fact that language, which is a living entity, is in constant change shows that it is necessary for "Derleme Sözlüğü" to be updated periodically. In order to record the reflections of this living entity on our language, researchers make contributions to “Derleme Sözlüğü”. Thanks to the developing technological resources, dialect studies can be carried out in a healthier and easier manner compared to the past, which increases the number of studies contributing to the dictionary. Consequently, in each new study, it is possible to identify words that are not included in "Derleme Sözlüğü" or used with a different meaning. In this regard, it is necessary to add words that are missing and have different meanings to the dictionary. For this purpose, the articles containing the title “Contributions to Derleme Sözlüğü” over the last ten years (2012-2022) have been analyzed, and adjectives and adverbs that are not included in “Derleme Sözlüğü” and have different meanings have been discussed. Thus, different usage patterns and usage frequencies of adjectives and adverbs, which can be regarded as an enriching characteristic of our language in terms of usage, will be revealed.
